Anasayfa > 2-6 Yaş > Bilişsel Gelişim
Erken Çocukluk Döneminde Bilişsel Gelişim (2-6) Yaş

Bu dönemdeki çocukların temsili ve sembolik gelişimlerinde artış olur. Mesela ellerine bir oyuncağı alarak telefonla konuşmak, elindeki boş fincandan kahve içmek gibi “Mış gibi” oyunu oynayarak taklit yoluyla yeni kazandıkları şemaları uygular ve güçlendirirler. Bu oyundaki eylemler genellikle yetişkin davranışlarının taklididir. Bu oyunla, hayal gücü, mantık, yaratıcılık gibi birçok bilişsel beceri gelişmektedir. Çocukların bu oyunu oynamalarını desteklemek için şunlar önerilebilir:

İhtiyaçları olan oyun materyallerini ve alanı sağlamak,
Oyun oynarken çocuklara rehberlik yapmak ve onları desteklemek, onların düşünceleri ve duyguları hakkında konuşmak
Gündelik yaşam etkinliklerine dair yaşam deneyimleri kazanmalarını sağlamak
İşbirliği yapmak ve çatışmaları çözmek gibi konularda onlara rol model olmak ve tavsiyeler vermek

Erken Çocukluk Döneminde Korunumu Kazanamama

Objelerin görünümü değişse bile fiziksel özelliklerinin aynı kalması olarak açıklanır. Çocuğa birbirinin aynısı olan iki bardak su gösterilir ve bardaktaki suyun eşit miktar olup olmadığı sorulur. Çocuk eşit olduklarını kabul ettikten sonra, bardaklardan birinin suyu daha geniş ve kısa başka bir bardağa miktarı değiştirilmeden dökülür. Sonra bu çocuğa iki bardaktaki su miktarının değişmediği sorulur. Erken çocukluk döneminde çocuk su miktarının değişeceğini düşünecektir. Korunumu kazanamama, erken çocukluk döneminde çocuğun anlayışındaki “odaklanma”dan kaynaklanır. Durumun diğer özelliklerini ihmal ederek, sadece tek bir özelliğine odaklanırlar. Sıvıların korunumunda çocuk bardaktaki suyun yüksekliğine odaklanır, genişlikteki değişimin yükseklikteki değişime karşılık geleceğinin farkına varmaz.

Erken Çocuklukta Bazı Bilişsel Kazanımlar
Başkalarının bakış açısını alır.
Canlı ve cansız varlıkları ayırt eder.
Nesneleri sınıflandırır.
Neden-sonuç ilişkisi kurmaya başlar.
Sihir inancının yerini kabul edilebilir açıklamalar alır.
Problem çözme becerisi gelişir.

Etkili Sosyal Etkileşim

Bilişsel gelişimi desteklenmesinde, sosyal etkileşim oldukça önemlidir. Sosyal etkileşim kurarken, iki kişinin göreve farklı anlayışla başlaması ve ortak bir anlayışa ulaşması kişilerarası öznellik olarak adlandırılır. Kişilerarası öznellik kapasitesi çok erken yaşta anne ve bebeğin bakışması, duygusal ipuçlarının iletilmesi ile başlar. Sonra konuşma becerisi geliştikçe, çocuklar akranlarıyla diyaloglarında birbirleri için potansiyel gelişim alanı yaratır. Yetişkinler, sosyal etkileşimdeki diyaloglar ile bir görevin yapılması esnasında çocuklara stratejiler önererek ve görevi küçük yapılabilir parçalar haline getirerek, çocuğun bireysel çabasını düzenlemesine ve sorumluluğu kazanmasına yardımcı olur. Duygusal destek vermek, teşvik etmek ve sorumluluk vermek çocukların başarısını olumlu yönde etkiler.

Dikkati Odaklamak (Konsantrasyon)

Çocuklar bu dönemde, akademik başarılarını etkileyecek bilgileri edinmeye başlar. İki yaşından itibaren konsantrasyon becerisi gelişir. Çocuklar dürtüleri engelleme yeteneklerini kazanmaya başladıkça, dikkatlerini bir hedef üzerine odaklayabilir. 3-5 yaşlarından itibaren görülen dikkati odaklama becerisi, akademik başarı ve sosyal olgunluğa erişmelerini destekler. Problem çözme becerisi, araştırma ve sosyal etkileşim kapasitesi, gelişmiş odaklanma becerisinden etkilenir. Anaokulu çocukları planlar yapabilir ve bunu takip edebilirler.

Animizm:
Cansız varlıkların canlıymış gibi düşünce, duygu veya hislerinin olduğu inancıdır.
Egosantrizm (Benmerkezcilik)

Başkalarının sembolik bakış açısını kendisininkinden ayırt edememek. Çocukların kendi bakış açılarına odaklanırlar ve diğerlerinin kendileri gibi algıladıklarını, düşündüklerini ve hissettiklerini inanma eğiliminde olduğuna dair inanıştır.

Şimdi Paylaş