Kardeş kıskançlığının, eve yeni bir üye katılan her ailede ortaya çıkabilecek temel bir duygu olduğundan ve kardeş kıskançlığında kardeşler arasındaki yaş farkının az olmasının kritik bir nokta olduğundan bahsetmiştik. Uzmanlara göre, kardeşler arasındaki yaş farkı 1,5 ile 3,5 yıl arasındayken, kardeş kıskançlığının en şiddetli haliyle karşılaşabiliriz. Bu dönemlerde, çocuk duygusal yönden yeterli derecede olgunlaşmadığı için sahip olduğu ebeveynlerini, başka biriyle paylaşmayı kabul edecek düzeyde değildir. Bu yaş farkı yükseldiğinde, çocuğun hissettiği kardeş kıskançlığının boyutu da azalmaya başlayabilir. Çocuk, ortalama olarak 4-5 yaşlarına ulaştığında, okul çağına yaklaşmış olduğundan, kardeş kıskançlığında daha anlaşılabilir tepkiler göstermeye başlayabilir. Fakat her çocukta farklı seyreden bu dönem, aksine çocukta anlaşılamayan tepkilerin görülmesine de yol açabilir.
Çocuk gelişimi sürecinde kritik bir dönem olarak bilinen 2 yaş dönemi atlatıldı, en az onun kadar zorlu bir dönem olan 3 yaş dönemi de atlatıldı ve şimdi sırada 4-5 yaş sendromu diye bilinen bir dönem var. Çocuğunuz 4-5 yaşlarına geldiğinde, birçok anne adayı gibi siz de bu dönemde çocuğunuzun davranışlarından dolayı endişeli hissedebilirsiniz. Bu aşamada, 4 yaş sendromunu, 5 yaş sendromundan ayırmamız pek mümkün değildir. 4-5 yaş döneminin psikolojisi hemen hemen her çocukta aynı seyreder. Yaygın karşılaşılan 4 yaş sendromu ve 5 yaş sendromunun ortak belirtilerinin bazılarını maddeler halinde sıralayabiliriz;
- Çocuğun sıklıkla hayır demesi,
- Çocuğun inatçı ve benmerkezci olması,
- Çocuğun her şeyi kendi kendine yapmak istemesi ve yardım kabul etmemesi,
- Çocukta iştah azalması, ağlama krizi ve öfke nöbetlerinin görülmesi.
Dahası bu dönemde, aileye katılacak yeni bir kardeşin olması, sizin ve aileniz için işleri daha da zorlaştırabilir. Bu dönemde karşımıza çıkan 4 yaş sendromu ve 5 yaş sendromu, kardeş kıskançlığını tetikleyen önemli faktörler olarak karşımıza çıkar. Tam olarak, “otoriteye karşı gelme” yaşı olarak tanımlanan 4-5 yaş çocuğu, sadece ebeveynlerinin sınırlarını denemeye yönelik bazı davranışlar gösterebilir ve dolayısıyla yeni gelen kardeşi de sınırları aşmasını engelleyen bir düşman olarak görebilir. Aynı zamanda, 4-5 yaş çocuğunun benmerkezci olmasından kaynaklı olarak, eve yeni gelen kardeşine yaşam alanı tanımaması, aile içinde çeşitli sorunlar yaratabilir.
Eğer 4-5 yaş sendromu geçiren bir çocuğunuz ve eve yeni katılan bir bebeğiniz varsa, bu durumu en acısız şekilde atlatabilmek için birkaç adım izlemek faydalı olabilir;
- Okula başlama zamanında doğru anı yakalamak son derece önemlidir. Dolayısıyla okula başlama adımının, yeni bebeğin doğumundan kısa bir süre önce ve sonra atılması en uygunudur. Böylece çocukta terkedilmişlik duygusunun oluşmamasına yardımcı olabilirsiniz.
- Çocuğunuzla yaptığınız rutinlerinize devam edin. Örneğin, her gece yatarken kitap okuyorsanız veya günün belli bir kısmında oyun saatiniz varsa, bunları aksatmamaya özen gösterin.
- Çocuğunuz ile bebeğinizi birbiriyle kıyaslamayın. Olumsuz pekiştireç olan kıyaslama, çocukta kardeş kıskançlığının daha da artmasına yol açabilir.
- Yeni bebeğin bakımı konusunda çocuğunuzdan ufak da olsa mutlaka yardım isteyin. Örneğin, bebeğinizin bezini değiştirirken, yeni bir bez getirmesini çocuğunuzdan isteyebilirsiniz.