Hamilelikte İdeal Kilo Alımı
Hamilelikte İdeal Kilo Alımı Nasıl Olmalıdır ?
Gebelik vücutta pek çok değişimin olduğu bir süreçtir. Bu değişimlerden en belirgini ise annede vücut ağırlığı kazanımıdır. Gebelikte annenin ağırlığının artması son derece doğaldır. Bu konuda önemli olan nokta ise gebelik kaynaklı doğal artışın üzerine alınan fazla ağırlığın kontrol altında tutulmasıdır. Bebeğin ağırlığı, plesenta ağırlığı, amniyon sıvısı, kan hacminin artması, meme dokusunun artması gibi gebeliğin doğal seyrinden kaynaklı değişimlerin anneye gebelik sürecinde ağırlık kazandırması normaldir. Bebek ortalama 3-4 kilogram arası, plesenta 700 gram, amniyon sıvısı 800 gram ağırlığındadır. Diğer doğal değişimlerle birlikte annenin gebelikte ortalama 12-14 kilogram arası ağırlık kazanması beklenilmektedir. Bu ağırlık gebelikten sonra yavaş yavaş kaybedilmektedir ve anne eski ağırlığına yaklaşmaktadır. En son yapılan Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA-2019) raporuna göre Türkiye’de annelerin gebelik esnasında ortalama 16,8 kilogram ağırlık artışı yaşadığı gözlemlenmiştir.
Gebelik öncesinde annenin yaşam tarzı ve annenin gebeliğe giriş ağırlığı ve vücut kütle indeksi (VKİ), gebelik esnasında annenin ağırlık artışını gösteren ön göstergelerden biri olabilir. Gebelik öncesi ağırlık fazlalığı, gebelikte aşırı beslenme, düşük fiziksel aktivite, sosyo-ekonomik, psikolojik durum gebelikte annelerde fazla ağırlık artışına sebep olan faktörlerdir. Gebelikte aşırı ağırlık artışı bebeğin makrozomik doğmasına sebep olabilir. Aynı zamanda sezeryan doğum, çocukluk çağı obezitesi, annede hipertansiyon ve gebelik diyabeti gibi sorunlara yol açabilir. Aynı zamanda doğum sonrası toparlanma süresini de uzatmaktadır. Gebelikte annenin sahip olduğu aşırı ağırlık bebeğin çocukluk çağı obezitesine ve diğer yaşamında obeziteye yatkın olmasına sebep olabilir.
Gebelikte aşırı ağırlık kadar annenin zayıf olması da olumsuz bir durumdur. Düşük doğum ağırlığı, prematüre doğum gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Gebelik esnasında alınan ağırlık kadar gebeliğe giriş vücut kütle indeksi de anne ve bebek sağlığını etkilediği için gebelik öncesi ağırlık kontrolünün sağlanması önemlidir. Bu nedenle planlı gebeliğin önemi vurgulanmalıdır. Gebelikte ağırlık kaybı hedeflemek ise bebek üzerinde olumsuz etkilere sebep olabileceği için tercih edilmemelidir. Planlı gebelik ve gebelikte fazla ağırlık kaybının önüne geçilmesi bu sürecin daha sağlıklı olmasını sağlayacaktır. Gebelik esnasında yeterli ve dengeli beslenilerek bu süreçte alınacak fazla ağırlığın önüne geçilebilir. Bu sayede gebelikte, doğum esnasında ve doğum sonrasında yaşanabilecek bazı sorunların önüne geçilebilir.
Gebelik vücutta pek çok değişimin olduğu bir süreçtir. Bu değişimlerden en belirgini ise annede vücut ağırlığı kazanımıdır. Annenin gebelikte ortalama 12-14 kilogram arası ağırlık kazanması beklenilmektedir. Bu ağırlık ortalaması annenin gebeliği giriş vücut kütle indeksine göre değişmektedir. Gebeliğe fazla ağırlık ile giren bir annenin gebelikte kazanması gereken ağırlık ortalamanın altındadır. Ağırlık yönetim süreci gebelik öncesinde başlamalıdır. Gebelikte ağırlık kaybedilmeye çalışılmamalıdır. Gebelikte sırasında yeterli ve dengeli beslenerek fazladan alınan ağırlığın önüne geçilebilir.
Bakanlığı, T. S. (2019). Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2019: Beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Ankara, Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü.
McDowell, M., Cain, M. A., & Brumley, J. (2019). Excessive gestational weight gain. Journal of Midwifery & Women's Health, 64(1), 46-54.
Voerman, E., Santos, S., Patro Golab, B., Amiano, P., Ballester, F., Barros, H., ... & Jaddoe, V. W. (2019). Maternal body mass index, gestational weight gain, and the risk of overweight and obesity across childhood: An individual participant data meta-analysis. PLoS medicine, 16(2), e1002744.
Champion, M. L., & Harper, L. M. (2020). Gestational weight gain: update on outcomes and interventions. Current diabetes reports, 20(3), 1-10.
Lipworth, H., Melamed, N., Berger, H., Geary, M., McDonald, S. D., Murray-Davis, B., ... & Hypertension In Pregnancy Research Network Investigators. (2021). Maternal weight gain and pregnancy outcomes in twin gestations. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 225(5), 532-e1.
Bakanlığı, T. S. (2016). Türkiye beslenme rehberi TÜBER 2015. TC Sağlık Bakanlığı Yayın, (1031), 172-217.